درس ۱۳: تابع در پایتون: Generator ،Decorator‌ و lambda

تابع در پایتون: Coroutine ،Generator ،Decorator‌ و lambda

Photo by Bill Oxford

این درس در ادامه درس پیش است و به معرفی برخی از کاربردهای تابع در ایجاد مفاهیمی جدید، مهم و کاربردی در زبان برنامه‌نویسی پایتون می‌پردازد، مفاهیمی همچون Generator ،Decorator‌ و lambda. مبحث تابع در پایتون با این درس به پایان نمی‌رسد و نکات باقی‌مانده در درس بعدی ارائه می‌شوند.

سطح: متوسط



Decorator

دکوراتور (تزئین‌گر) یا همان Decorator‌ ها [PEP 318] به توابعی گفته می‌شود که به منظور پوشش (wrap) توابع یا کلاس‌های دیگر پیاده‌سازی می‌شوند. Decorator‌ها در پایتون ابزار بسیار کاربردی و مفیدی هستند که به برنامه‌نویس این امکان را می‌دهند تا با کاهش حجم کدنویسی و بدون تغییر در بدنه توابع و کلاس‌های خود، رفتار و ویژگی‌های آن‌ها را گسترش دهد. در این بخش تمرکز بر روی اعمال Decorator‌ها به توابع است و Decorator‌ کلاس را در درس مربوط به کلاس‌ها بررسی خواهیم کرد.

برای پوشش یک تابع توسط Decorator‌ از سینتکسی مشابه decorator‌_name@ در بالای بخش سرآیند استفاده می‌شود:

def decorator_name(a_function):
    pass


@decorator_name
def function_name():
    print("Somthing!")


function_name()

مفهومی که این سینتکس (decorator‌_name + @) در بالای بخش سرآیند یک تابع برای مفسر پایتون ایجاد می‌کند کاملا مشابه با سینتکس پایین است:

wrapper = decorator_name(function_name)
wrapper()

هر چیزی در پایتون یک شی است حتی مفاهیم پیچیده‌ای به مانند تابع؛ از درس پیش نیز به خاطر داریم که تابع در پایتون یک موجودیت ”first-class“ است که یعنی می‌توان تابع را مانند دیگر اشیا به صورت آرگومان به توابع دیگر ارسال نمود. نمونه کد بالا نیز نمایش ارسال یک تابع (function_name) به تابعی دیگر (decorator‌_name) است.

به مثال پایین توجه نمایید:

>>> def decorator_name(func):
...     def wrapper():
...         print("Something is happening before the function is called.")
...         func()
...         print("Something is happening after the function is called.")
...     return wrapper
...
>>>
>>> @decorator_name
... def function_name():
...     print("Somthing!")
...
>>>
>>> function_name()
Something is happening before the function is called.
Somthing!
Something is happening after the function is called.
>>>

نمونه کد بالا را می‌توان با ساختار ساده زیر نیز در نظر گرفت:

>>> def decorator_name(func):
...     def wrapper():
...         print("Something is happening before the function is called.")
...         func()
...         print("Something is happening after the function is called.")
...     return wrapper
...
>>>
>>> def function_name():
...     print("Somthing!")
...
>>>
>>> wrapper = decorator_name(function_name)
>>> wrapper()
Something is happening before the function is called.
Somthing!
Something is happening after the function is called.
>>>

همانطور که با مقایسه دو نمونه کد بالا قابل مشاهده است، Decorator‌ها یک روپوش (wrapper) برای توابع و کلاس‌های ما بوجود می‌آورند. در هنگام فراخوانی تابع function_name مفسر پایتون متوجه decorator‌ آن شده است و به جای اجرا، یک نمونه شی از آن را به decorator‌ مشخص شده (decorator‌_name) ارسال می‌کند و یک شی جدید که در اینجا با تابع wrapper مشخص شده است را دریافت و اجرا می‌کند.

در مورد توابع دارای پارامتر نیز باید توجه داشت که در هنگام فراخوانی تابع مورد نظر و ارسال آرگومان به تابع، مفسر پایتون این آرگومان‌ها را به تابع wrapper از decorator‌ ارسال می‌کند:

>>> def multiply_in_2(func):
...     def wrapper(*args):
...         return func(*args) * 2
...     return wrapper
...
>>>
>>> @multiply_in_2
... def sum_two_numbers(a, b):
...     return a + b
...
>>>
>>> sum_two_numbers(2, 3)
10
>>> # normal
>>>
>>> def multiply_in_2(func):
...     def wrapper(*args):
...         return func(*args) * 2
...     return wrapper
...
>>>
>>> def sum_two_numbers(a, b):
...     return a + b
...
>>>
>>> wrapper = multiply_in_2(sum_two_numbers)
>>> wrapper(2, 3)
10

می‌توان بیش از یک Decorator‌ به کلاس‌ها و توابع خود اعمال کرد که در این صورت ترتیب قرار گرفتن این Decorator‌ها برای مفسر پایتون دارای اهمیت است:

@decorator_3
@decorator_2
@decorator_1
def function_name():
    print("Somthing!")


function_name()
wrapper = decorator_3(decorator_2(decorator_1(function_name)))
wrapper()

همچنین می‌توان به Decorator‌ها آرگومان نیز ارسال کرد:

@decorator_name(params)
def function_name():
    print("Somthing!")


function_name()

در این حالت مفسر پایتون ابتدا آرگومان را به تابع Decorator‌ ارسال می‌کند و سپس حاصل را با آرگومان ورودی تابع مورد نظر فراخوانی می‌کند:

temp_decorator = decorator_name(params)
wrapper = temp_decorator(function_name)
wrapper()

به نمونه کد پایین توجه نمایید:

>>> def formatting(lowerscase=False):
...     def formatting_decorator(func):
...         def wrapper(text=''):
...             if lowerscase:
...                 func(text.lower())
...             else:
...                 func(text.upper())
...         return wrapper
...     return formatting_decorator
...
>>>
>>> @formatting(lowerscase=True)
... def chaap(message):
...     print(message)
...
>>>
>>> chaap("I Love Python")
i love python
>>>

functools.wraps@

در پایتون عنوانی مطرح است به نام Higher-order functions (توابع مرتبه بالاتر) و به توابعی گفته می‌شود که اعمالی را روی توابع دیگر انجام می‌دهند یا یک تابع جدید را به عنوان خروجی برمی‌گرداند. بر همین اساس یک ماژول به نام functools نیز در کتابخانه استاندارد پایتون قرار گرفته است که یک سری توابع کمکی و کاربردی برای این دست توابع ارائه می‌دهد [اسناد پایتون]. یکی از توابع داخل این ماژول wraps [اسناد پایتون] می‌باشد.

اما چرا معرفی این تابع در این بخش مهم است؟ وقتی ما از یک Decorator‌ استفاده می‌کنیم، اتفاقی که می‌افتد این است که یک تابع جدید جایگزین تابع اصلی ما می‌شود. به نمونه کدهای پایین توجه نمایید:

>>> def func(x):
...     """does some math"""
...     return x + x * x
...
>>>
>>> print(func.__name__)
func
>>> print(func.__doc__)
does some math
>>>
>>> def logged(func):
...     def with_logging(*args, **kwargs):
...         print(func.__name__ + " was called")
...         return func(*args, **kwargs)
...     return with_logging
...
>>>
>>> @logged
... def f(x):
...     """does some math"""
...     return x + x * x
...
>>>
>>> print(f.__name__)
with_logging
>>> print(f.__doc__)
None
>>>
>>> # It is mean: f = logged(func)
...
>>> f = logged(func)
>>> print(f.__name__)
with_logging

در زمان استفاده Decorator‌ وقتی خواستیم نام تابع را چاپ کنیم (__print(f.__name نام تابع جدید (with_logging) چاپ شد و نه تابع اصلی (f).

استفاده از Decorator‌ همیشه به معنی از دست رفتن اطلاعات مربوط به تابع اصلی است که به منظور جلوگیری از این اتفاق و حفظ اطلاعات مربوط به تابع اصلی خود می‌توانیم از تابع wraps استفاده کنیم. این تابع در واقع خود یک Decorator‌ است که وظیفه آن کپی اطلاعات از تابعی که به عنوان آرگومان دریافت می‌کند به تابعی که به آن انتساب داده شده است:

>>> from functools import wraps
>>>
>>> def logged(func):
...     @wraps(func)
...     def with_logging(*args, **kwargs):
...         print(func.__name__ + " was called")
...         return func(*args, **kwargs)
...     return with_logging
...
>>>
>>> @logged
... def f(x):
...    """does some math"""
...    return x + x * x
...
>>>
>>> print(f.__name__)
f
>>> print(f.__doc__)
does some math
>>>

لطفا به آخرین مثال از بحث Decorator‌ نیز توجه فرمایید. در این مثال زمان اجرای یک تابع را با استفاده از Decorator‌ها محاسبه خواهیم کرد [منبع]:

>>> import functools
>>> import time
>>>
>>> def timer(func):
...     """Print the runtime of the decorated function"""
...     @functools.wraps(func)
...     def wrapper_timer(*args, **kwargs):
...         start_time = time.perf_counter()
...         value = func(*args, **kwargs)
...         end_time = time.perf_counter()
...         run_time = end_time - start_time
...         print(f"Finished {func.__name__!r} in {run_time:.4f} secs")
...         return value
...     return wrapper_timer
...
>>>
>>> @timer
... def waste_some_time(num_times):
...     result = 0
...     for _ in range(num_times):
...         for i in range(10000)
...             result += i**2
...
>>>
>>> waste_some_time(1)
Finished 'waste_some_time' in 0.0072 secs
>>> waste_some_time(999)
Finished 'waste_some_time' in 2.6838 secs

در این مثال از تابع perf_counter [اسناد پایتون] برای محاسبه فواصل زمانی (time intervals) استفاده شده که تنها از نسخه 3.3 به بعد در دسترس می‌باشد [اطلاعات تکمیلی].

چنانچه درک کد دستور print در تابع wrapper_timer برایتان مبهم است به درس هفتم بخش f-string مراجعه نمایید [درس هفتم f-string].

Generator

ژنراتور (مولد) یا همان Generator‌ ها [PEP 255] به توابعی گفته می‌شوند که به منظور ایجاد یک تابع با رفتاری مشابه اشیا iterator (تکرارکننده - درس نهم) پیاده‌سازی می‌گردند.

هنگام فراخوانی یک تابع معمولی، بدنه تابع اجرا می‌شود تا به یک دستور return برسد و خاتمه یابد ولی با فراخوانی یک تابع Generator‌، بدنه تابع اجرا نمی‌شود بلکه یک شی generator برگردانده خواهد شد که می‌توان با استفاده از متد ()__next__ آن، مقادیر مورد انتظار خود را یکی پس از دیگری درخواست داد.

عملکرد Generator‌ به صورت lazy (کندرو) [ویکی‌پدیا] می‌باشد و داده‌ها را یکجا ذخیره نمی‌کند بلکه آنها را تنها در همان زمانی که درخواست می‌شوند، تولید (Generate) می‌کند. بنابراین در هنگام برخورد با مجموعه داده‌های بزرگ، Generator‌ها مدیریت حافظه کارآمدتری دارند و همچنین ما مجبور نیستیم پیش از استفاده از یک دنباله منتظر بمانیم تا تمام مقادیر آن تولید شوند!.

برای ایجاد یک تابع Generator تنها کافی است در یک تابع معمولی از یک یا چند دستور yield استفاده کنیم. اکنون مفسر پایتون در هنگام فراخوانی چنین تابعی یک شی generator برمی‌گرداند که توانایی تولید یک دنباله (Sequence) از مقادیر (یا شی) برای استفاده در کاربردهای تکرارپذیر را دارد.

سینتکس دستور yield شبیه دستور return است ولی با کاربردی متفاوت. این دستور در هر نقطه‌ای از بدنه تابع که باشد، اجرای برنامه را در آن نقطه متوقف می‌کند و ما می‌توانیم با استفاده از متد ()__next__ مقدار yield (حاصل) شده را دریافت نماییم:

>>> def a_generator_function():
...    for i in range(3):  # i: 0, 1, 2
...       yield i*i
...    return
...
>>> my_generator = a_generator_function()  # Create a generator
>>>
>>> my_generator.__next__()  #  Use my_generator.next() in Python 2.x
0
>>> my_generator.__next__()
1
>>> my_generator.__next__()
4
>>> my_generator.__next__()
Traceback (most recent call last):
  File "<stdin>", line 1, in <module>
StopIteration
>>>

باید توجه داشت که پایان فرآیند تولید تابع Generator توسط استثنا StopIteration گزارش می‌شود. البته در زمان استفاده از دستورهایی به مانند for این استثنا کنترل شده و حلقه پایان می‌پذیرد. نمونه کد قبل را به صورت زیر بازنویسی می‌کنیم:

>>> def a_generator_function():
...    for i in range(3):  # i: 0, 1, 2
...       yield i*i
...    return
...
>>>
>>> for i in a_generator_function():
...     print(i)
...
0
1
4
>>>

به منظور درک بهتر عملکرد تابع Generator‌، تصور کنید از شما خواسته شده است که یک تابع شخصی مشابه با تابع ()range پایتون پیاده‌سازی نمایید. راهکار شما چه خواهد بود؟ ایجاد یک شی‌ای مانند لیست (list) یا توپِل خالی و پر کردن آن با استفاده از یک حلقه؟! این راهکار شاید برای ایجاد بازه‌های کوچک پاسخگو باشد ولی برای ایجاد یک بازه صد میلیونی آیا حافظه و زمان کافی در اختیار دارید؟. این مسئله را با استفاده از تابع Generator‌ به سادگی و درستی حل خواهیم کرد:

>>> def my_range(stop):
...     number = 0
...     while number < stop:
...         yield number
...         number = number + 1
...     return
...
>>>
>>> for number in my_range(100000000):
...     print(number)

ویژگی‌های تابع Generator‌

  • تابع Generator‌ شامل یک یا چند دستور yield می‌باشد.

  • در زمان فراخوانی تابع Generator‌، تابع اجرا نمی‌شود ولی در عوض یک شی از نوع generator برای آن تابع برگردانده می‌شود.

  • با استفاده از دستور yield می‌توانیم در هر نقطه‌ای از تابع Generator‌ که بخواهیم توقف ایجاد کنیم و مقدار yield (حاصل) شده را با استفاده از متد ()__next__ دریافت نماییم.

  • با نخستین فراخوانی متد ()__next__ تابع اجرا می‌شود، تا زمانی که به یک دستور yield برسد. در این زمان دستور yield یک نتیجه تولید می‌کند و اجرای تابع متوقف می‌شود. با فراخوانی مجدد متد ()__next__ اجرای تابع از ادامه همان دستور yield سر گرفته می‌شود.

  • معمولا نیازی به استفاده مستقیم از متد ()__next__ نمی‌شود و توابع Generator‌ از طریق دستورهایی به مانند for یا توابعی به مانند ()sum و... که توانایی دریافت یک دنباله (Sequence) را دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرند.

  • در پایان تولید توابع Generator‌ یک استثنا StopIteration در نقطه توقف خود گزارش می‌دهند که می‌بایست درون برنامه کنترل شود.

  • فراموش نکنیم که استفاده از دستور return در هر کجا از بدنه تابع باعث پایان یافتن اجرای تابع در آن نقطه می‌شود و توابع Generator‌ نیز از این امر مسثنا نیستند!.

  • با فراخوانی متد close می‌توانید یک شی Generator‌ را خاموش کنید!. توجه داشته باشید که پس از فراخوانی این متد چنانچه باز هم درخواست ایجاد مقدار ارسال (()__next__) شود یک استثنا StopIteration گزارش می‌گردد.

به یک نمونه کد دیگر نیز توجه نمایید:

>>> def countdown(n):
...     print("Counting down from %d" % n)
...     while n > 0:
...        yield n
...        n -= 1
...     return
...
>>>
>>> countdown_generator = countdown(10)
>>>
>>> countdown_generator.__next__()
Counting down from 10
10
>>> countdown_generator.__next__()
9
>>> countdown_generator.__next__()
8
>>> countdown_generator.__next__()
7
>>>
>>> countdown_generator.close()
>>>
>>> countdown_generator.__next__()
Traceback (most recent call last):
  File "<stdin>", line 1, in <module>
StopIteration
>>>

نکته

شی Generator را می‌توان با استفاده از تابع ()list به شی لیست تبدیل کرد:

>>> countdown_list = list(countdown(10))
Counting down from 10
>>>
>>> countdown_list
[10, 9, 8, 7, 6, 5, 4, 3, 2, 1]
>>>

در ادامه Coroutine :yield

از نسخه پایتون 2.5 ویژگی‌های جدیدی به تابع Generator‌ افزوده شد [PEP 342]. اگر داخل یک تابع، دستور yield را در سمت راست یک عملگر انتساب = قرار دهیم آنگاه تابع مذکور رفتار متفاوتی از خود نشان می‌دهد که به آن در زبان برنامه‌نویسی پایتون Coroutine (کوروتین) گفته می‌شود. تصور کنید که اکنون می‌توانیم مقادیر دلخواه خود را به تابع Generator‌ ارسال کنیم!:

>>> def receiver():
...     print("Ready to receive")
...     while True:
...         n = (yield)
...         print("Got %s" % n)
...
>>>


>>> receiver_generator = receiver()

>>> receiver_generator.__next__() # python 3.x - In Python 2.x use .next()
Ready to receive

>>> receiver_generator.send('WooW!!')
Got WooW!!

>>> receiver_generator.send(1)
Got 1

>>> receiver_generator.send(':)')
Got :)

چگونگی اجرای یک Coroutine همانند یک Generator‌ است ولی با این تفاوت که متد ()send نیز برای ارسال مقدار به درون تابع در اختیار است.

با فراخوانی تابع Coroutine، بدنه اجرا نمی‌شود بلکه یک شی از نوع Generator‌ برگردانده می‌شود. متد ()__next__ اجرای برنامه را به نخستین yield می‌رساند، در این نقطه تابع در وضعیت تعلیق (Suspend) قرار می‌گیرد و آماده دریافت مقدار است. متد ()send مقدار مورد نظر را به تابع ارسال می‌کند که این مقدار توسط عبارت (yield) در Coroutine دریافت می‌شود. پس از دریافت مقدار، اجرای Coroutine تا رسیدن به yield بعدی (در صورت وجود) یا انتهای بدنه تابع ادامه می‌یابد.

در بحث Coroutineها برای رهایی از فراخوانی متد ()__next__ می‌توان از Decorator‌ها استفاده کرد:

>>> def coroutine(func):
...     def start(*args,**kwargs):
...         generator = func(*args,**kwargs)
...         generator.__next__()
...         return generator
...     return start
...
>>>
>>> @coroutine
... def receiver():
...     print("Ready to receive")
...     while True:
...         n = (yield)
...         print("Got %s" % n)
...
>>>
>>> receiver_generator = receiver()
>>> receiver_generator.send('Hello World')  # Note : No initial .next()/.__next__() needed

یک Coroutine می‌تواند به دفعات نامحدود اجرا شود مگر اینکه اجرای آن توسط برنامه با فراخوانی متد ()close یا به خودی خود با پایان خطوط اجرای تابع، پایان بپذیرد.

چنانچه پس از پایان Coroutine، متد ()send فراخوانی شود یک استثنا StopIteration رخ خواهد داد:

>>> receiver_generator.close()
>>> receiver_generator.send('value')
Traceback (most recent call last):
  File "<stdin>", line 1, in <module>
StopIteration

یک Coroutine می‌تواند همزمان با دریافت مقدار، خروجی نیز تولید و برگرداند:

>>> def line_splitter(delimiter=None):
...     print("Ready to split")
...     result = None
...     while True:
...         line = yield result
...         result = line.split(delimiter)
...
>>>
>>> splitter = line_splitter(",")
>>>
>>> splitter.__next__()  # python 3.x - In Python 2.x use .next()
Ready to split
>>>
>>> splitter.send("A,B,C")
['A', 'B', 'C']
>>>
>>> splitter.send("100,200,300")
['100', '200', '300']
>>>

چه اتفاقی افتاد؟!

تابع line_splitter با مقدار ورودی "," فراخوانی می‌شود. همانطور که می‌دانیم در این لحظه تنها اتفاقی که می‌افتد ایجاد یک نمونه شی از نوع Generator‌ خواهد بود (و هیچ یک از خطوط داخل بدنه تابع اجرا نخواهد شد). با فراخوانی متد ()__splitter.__next بدنه تابع به اجرا درمیاید تا به نخستین yield برسد. یعنی عبارت "Ready to split" در خروجی چاپ، متغیر result با مقدار اولیه None تعریف و در نهایت با تایید شرط دستور while اجرا به سطر line = yield result می‌رسد. در این سطر بر اساس ارزیابی عبارت سمت راست عمل انتساب، مقدار متغیر result که برابر None است به خارج از تابع برگردانده و سپس تابع در وضعیت تعلیق (Suspend) قرار می‌گیرد. ولی باید توجه داشت که هنوز عمل انتساب در این سطر به صورت کامل به انجام نرسیده است!. در ادامه با فراخوانی متد ("splitter.send("A,B,C، رشته "A,B,C" در yield قرار داده می‌شود و اجرای برنامه از حالت تعلیق خارج و ادامه می‌یابد. مقدار yield به line انتساب داده می‌شود و اجرای سطر line = yield result کامل می‌شود. در سطر بعد، رشته درون متغیر line بر اساس delimiter که در ابتدا با "," مقداردهی شده بود تفکیک و به متغیر result انتساب داده می‌شود (مقدار متغیر result که تا پیش از این برابر None بوده است تغییر می‌کند). با پایان خطوط بدنه و تایید دوباره درستی شرط دستور while، بدنه آن یکبار دیگر اجرا می‌شود تا از نو به yield برسد یعنی به سطر line = yield result. اکنون در بار دوم اجرای حلقه بر خلاف بار نخست مقدار متغیر result برابر با None نبوده و عمل yield آن یا همان بازگرداندن آن در خروجی قابل مشاهده خواهد بود یعنی مقدار ['A', 'B', 'C'] که در بار نخست اجرای حلقه تولید شده بود، اکنون در خروجی به نمایش در خواهد آمد و سپس تابع بار دیگر در حالت تعلیق قرار می‌گیرد (تابع منتظر فراخوانی یکی از متدهای ()send یا ()__next__ یا ()close می‌ماند). روال کار با فراخوانی متد ("splitter.send("100,200,300 به همین صورت ادامه می‌یابد...

در مورد سطر line = yield result، می‌دانیم که برای انجام عمل انتساب ابتدا لازم است مقدار عبارت سمت راست ارزیابی و سپس به سمت چپ انتساب داده شود. یعنی مفسر پایتون ابتدا yield result را اجرا می‌کند که حاصل آن بازگرداندن مقدار متغیر result (در بار نخست اجرای حلقه = None) به خارج تابع خواهد بود و سپس عبارت line = yield که مقدار ارسالی از متد ()send را به متغیر line انتساب می‌دهد.


مبحث Coroutine گسترده‌تر از سطحی است که در این درس می‌تواند بیان شود ولی در این لحظه برای دریافت مثال‌ها، کاربرد و جزییات بیشتر در موضوع Coroutine زبان برنامه‌نویسی پایتون، ارائه آقای David Beazley در کنفرانس PyCon'2009 می‌تواند مفید باشد.

PDF: [A Curious Course on Coroutines and Concurrency]

VIDEO: [YouTube]

List Comprehensions

List Comprehensions به عملیاتی گفته می‌شود که در طی آن می‌توان یک تابع را به تک تک اعضای یک نوع شی لیست (list) اعمال و نتیجه را در قالب یک نوع شی لیست جدید دریافت کرد [PEP 202]:

>>> numbers = [1, 2, 3, 4, 5]
>>> squares = [n * n for n in numbers]
>>>
>>> squares
[1, 4, 9, 16, 25]
>>>

نمونه کد بالا برابر است با:

>>> numbers = [1, 2, 3, 4, 5]
>>> squares = []
>>> for n in numbers:
...     squares.append(n * n)
...
>>>
>>> squares
[1, 4, 9, 16, 25]

سینتکس کلی List Comprehensions به صورت زیر است:

[expression for item1 in iterable1 if condition1
    for item2 in iterable2 if condition2
    ...
    for itemN in iterableN if conditionN]

# This syntax is roughly equivalent to the following code:

s = []
for item1 in iterable1:
    if condition1:
        for item2 in iterable2:
            if condition2:
            ...
               for itemN in iterableN:
                   if conditionN: s.append(expression)

به مثال‌هایی دیگر در این زمینه توجه نمایید:

>>> a = [-3,5,2,-10,7,8]
>>> b = 'abc'

>>> [2*s for s in a]
[-6, 10, 4, -20, 14, 16]

>>> [s for s in a if s >= 0]
[5, 2, 7, 8]

>>> [(x,y) for x in a for y in b if x > 0]
[(5, 'a'), (5, 'b'), (5, 'c'), (2, 'a'), (2, 'b'), (2, 'c'), (7, 'a'), (7, 'b'), (7, 'c'), (8, 'a'), (8, 'b'), (8, 'c')]

>>> import math
>>> c = [(1,2), (3,4), (5,6)]
>>> [math.sqrt(x*x+y*y) for x,y in c]
[2.23606797749979, 5.0, 7.810249675906654]

توجه داشته باشید، چنانچه نتیجه اعمال List Comprehensions در هر نوبت شامل بیش از یک عضو باشد، می‌بایست مقادیر نتایج در داخل یک پرانتز قرار داده شوند (به صورت یک شی توپِل - tuple).

مانند:

[(x,y) for x in a for y in b if x > 0]

با توجه به این موضوع عبارت زیر از نظر مفسر پایتون نادرست می‌باشد:

>>> [x,y for x in a for y in b]
  File "<stdin>", line 1
    [x,y for x in a for y in b]
           ^
SyntaxError: invalid syntax
>>>

یک نکته مهم دیگر باقی‌مانده است. به نمونه کد پایین توجه نمایید:

>>> x = 'before'
>>> a = [x for x in (1, 2, 3)]
>>>
>>> x
'before'

اکنون List Comprehensions حوزه خود را دارد، در نتیجه مقدار متغیر خارج از آن بدون تغییر باقی می‌ماند. [توضیحات بیشتر]

Generator Expressions

عملکرد Generator Expressions مشابه List Comprehensions است ولی با خاصیت یک شی Generator و برای ایجاد آن کافی است به جای براکت [] در List Comprehensions از پرانتز () استفاده کنیم. [PEP 289]:

>>> a = [1, 2, 3, 4]
>>> b = (10*i for i in a)
>>>
>>>
>>> b
<generator object <genexpr> at 0x7f488703aca8>
>>>
>>> b.__next__()  # python 3.x - In Python 2.x use .next()
10
>>> b.__next__()  # python 3.x - In Python 2.x use .next()
20
>>>

درک تفاوت Generator Expressions و List Comprehensions بسیار مهم است. خروجی یک List Comprehensions دقیقا همان نتیجه انجام عملیات در قالب یک شی لیست است در حالی که خروجی یک Generator Expressions شی‌ای است که می‌داند چگونه نتایج را مرحله به مرحله تولید کند. درک این دست موضوعات نقش مهمی در بالا بردن کارایی (Performance) برنامه و مصرف حافظه (Memory) خواهد داشت.

با اجرای نمونه کد پایین؛ از میان تمام سطرهای داخل فایل The_Zen_of_Python.txt، سطرهایی که به صورت کامنت در زبان پایتون باشند چاپ می‌شوند:

 1Beautiful is better than ugly.
 2Explicit is better than implicit.
 3Simple is better than complex.
 4Complex is better than complicated.
 5Flat is better than nested.
 6Sparse is better than dense.
 7Readability counts.
 8Special cases aren't special enough to break the rules.
 9Although practicality beats purity.
10Errors should never pass silently.
11Unless explicitly silenced.
12In the face of ambiguity, refuse the temptation to guess.
13There should be one-- and preferably only one --obvious way to do it.
14Although that way may not be obvious at first unless you're Dutch.
15Now is better than never.
16Although never is often better than *right* now.
17If the implementation is hard to explain, it's a bad idea.
18If the implementation is easy to explain, it may be a good idea.
19Namespaces are one honking great idea -- let's do more of those!
20------------------------------------------------------------------
21# File Name: The_Zen_of_Python.txt
22# The Zen of Python
23# PEP 20: https://www.python.org/dev/peps/pep-0020
>>> file = open("/home/saeid/Documents/The_Zen_of_Python.txt")
>>> lines = (t.strip() for t in file)
>>> comments = (t for t in lines if t[0] == '#')
>>> for c in comments:
...     print(c)
...
# File Name: The_Zen_of_Python.txt
# The Zen of Python
# PEP 20: https://www.python.org/dev/peps/pep-0020
>>>

در سطر یکم، فایل The_Zen_of_Python.txt باز شده و در سطر دوم یک شی Generator برای دستیابی و strip کردن (حذف کاراکترهای خالی (space) احتمالی در ابتدا و انتهای متن سطر) آن‌ها به شیوه Generator Expressions به دست آمده است. توجه داشته باشید که سطرهای فایل هنوز خوانده نشده‌اند و تنها امکان درخواست و پیمایش سطر به سطر فایل ایجاد شده است. در سطر سوم با ایجاد یک شی Generator دیگر (باز هم به شیوه Generator Expressions) امکان فیلتر سطرهای کامنت مانند در داخل فایل را به کمک شی lines مرحله قبل، به دست آورده‌ایم. ولی هنوز سطرهای فایل خوانده نشده‌اند چرا که هنوز درخواستی مبنی بر تولید به هیچ یک از دو شی Generator ایجاد شده (lines و comments) ارسال نشده است. تا اینکه بالاخره در سطر چهارم دستور حلقه for شی comments را به جریان می‌اندازد و این شی نیز بر اساس عملیات تعریف شده برای آن، شی lines را به جریان در می‌آورد.

فایل The_Zen_of_Python.txt مورد استفاده در این مثال حجم بسیار کمی دارد ولی تاثیر به کار گرفتن Generator Expressions در این مثال را می‌توانید با استخراج کامنت‌های یک فایل چند گیگابایتی مشاهده نمایید!

نکته

شی Generator ایجاد شده به شیوه Generator Expressions را نیز می‌توان با استفاده از تابع ()list به شی لیست تبدیل کرد:

>>> comment_list = list(comments)
>>> comment_list
['# File Name: The_Zen_of_Python.txt',
'# The Zen of Python',
'# PEP 20: https://www.python.org/dev/peps/pep-0020']

lambda و توابع ناشناس

در زبان برنامه‌نویسی پایتون توابع ناشناس (Anonymous functions) یا Lambda functions توابعی هستند که می‌توانند هر تعداد آرگومان داشته باشند ولی بدنه آن‌ها می‌بایست تنها شامل یک عبارت باشد. برای ساخت این دست توابع از کلمه کلیدی lambda استفاده می‌شود. الگوی ساختاری این نوع تابع به صورت زیر است:

lambda args : expression

در این الگو args معرف هر تعداد آرگومان است که با استفاده از کاما (,) از یکدیگر جدا شده‌اند و expression بیانگر تنها یک عبارت پایتونی است که شامل دستوراتی همچون for یا while نمی‌شود.

به عنوان نمونه تابع پایین را در نظر بگیرید:

>>> def a_function(x, y):
...     return x + y
...
>>>
>>> a_function(2, 3)
5

این تابع در فرم ناشناس به صورت زیر خواهد بود:

>>> a_function = lambda x,y : x+y
>>> a_function(2, 3)
5

یا:

>>> (lambda x,y: x+y)(2, 3)
5

کاربرد اصلی Lambda functions کجاست؟

این دست توابع بیشتر در مواقعی که می‌خواهیم یک تابع کوتاه را به عنوان آرگومان به تابعی دیگر ارسال کنیم کاربرد دارند.

برای نمونه از درس هشتم به یاد داریم که برای مرتب‌سازی اعضای یک شی لیست از متد ()sort استفاده و بیان شد که متد ()sort آرگومان اختیاری با نام key دارد که می‌توان با ارسال یک تابع تک آرگومانی به آن عمل دلخواهی را بر روی تک تک عضوهای لیست مورد نظر، پیش از مقایسه و مرتب‌سازی به انجام رساند (به عنوان مثال: تبدیل حروف بزرگ به کوچک):

>>> L = ['a', 'D', 'c', 'B', 'e', 'f', 'G', 'h']

>>> L.sort()

>>> L
['B', 'D', 'G', 'a', 'c', 'e', 'f', 'h']

>>> L.sort(key=lambda n: n.lower())

>>> L
['a', 'B', 'c', 'D', 'e', 'f', 'G', 'h']
>>>


😊 امیدوارم مفید بوده باشه